ปุ๋ยชีวภาพสิ่งมีชีวิตจิ่วที่สามารถทำให้พืชเราโตได้
ปุ๋ยชีวภาพฟังดูเหมือนคุ้ยเคยและรู้จักกันดีเพราผมเชื่อว่าเกษตรกรน่าจะได้ยินกันบ่อยๆแต่รู้หรือไม่ว่าปุ๋ยชีวภาพแท้จริงแล้วมันเป็นอย่างไรมีคุณสมบัติเช่นไรถึงจะเรียกว่าปุ๋ยชีวภาพ
วันนี้ผมจะพาเรามาทำความรู้จักกับปุ๋ยชีวภาพเพื่อการนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดและถ้าเราต้องจ่ายเงินเพื่อแลกมาเราก็ควรที่จะรู้ว่าสิ่งที่เราต้องแลกมาด้วยเงินนั้นมันคุ้มค่ากับราคาหรือไม่ มาดูกันเลยครับ
“ปุ๋ยชีวภาพ” ตามพระราชบัญญัติปุ๋ย พ.ศ. 2550 (มาตรา 3) หมายความว่า ปุ๋ยที่ได้จากการนำจุลินทรีย์ ที่มีชีวิตที่สามารถสร้างธาตุอาหาร หรือช่วยให้ธาตอาหาร เป็นประโยชน์กับพืช มาใช้ในการปรับปรุงดินทางชีวภาพ ทางกายภาพ หรือทางชีวเคมี จุลินทรีย์ที่ใช้ผลิตปุ๋ยชีวภาพ มีหลายอย่าง ดังตารางที่ 3 แต่ที่ผลิตเป็นการค้าใน ประเทศไทยและมีการใช้ในหลายประเทศ คือ ปุ๋ยชีวภาพ ไรโซเบียม
ตารางแสดงประเภทจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
คุณสมบัติปุ๋ยชีวภาพตาม พรบ ปุ๋ยกำหนดใว้ต้องมีลักษระดังต่อไปนี้
จะเห็นว่าปุ๋ยชีวภาพคือปุ๋ยที่ต้องมีสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่เราเรียกว่าจุลินทรีย์ ซึ่งต้องเป็นจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อพืชและเป็นจุลินทรีย์ที่ระบุสายพันธ์ได้ชัดเจนและมีปริมาณจำนวนจุลินทรีย์ไม้น้อยกว่าที่ พรบ ปุ๋ยกำหนดไว้ ซึ่งจุลินทรีย์เหล่านั้นจะทำหน้าที่ย่อยสลายเพื่อปลดปล่อยสารอาหารหรือทำการตรึงไนโตรเจนจากอากาศเพื่อมากักเก็บบริเวณผิวดินเพื่อให้พืชได้นำไปใช้ แต่โดยส่วนใหญ่จะเป็นจุลินทรีย์ในกลุ่มย่อยสลายอินทรีย์วัตถุเพื่อปลดปล่อยสารอาหารออกมาที่เกษตรกรนิยมนำมาใช้ เพราะฉนั้นจะเห็นว่าการใช้ปุ๋ยชีวภาพจะเกิดประสิทธิผลได้นั้นจะต้องมีอินทรีย์วัตถุเพื่อให้จุลินทรีย์ย่อยสลายเพื่อปลดปล่อยธาตุอาหารอออกมาให้อยู่ในรูปที่พืชสามารถนำไปใช้ได้
ดังนั้นถ้าจะใช้ปุ๋ยชีวภาพในกลุ่มที่ทำหน้าที่ย่อยสลายอินทรีย์วัตถุเพื่อปลดปล่อยสารอาหาร อินทรีย์วัตุถคือสิ่งสำคัญที่ต้องมีเพราะพืชจะได้รับสารอาหารจากการย่อยสลายอินทรีย์วัตถุนั้นเองไม่มีอินทรีย์วัตถุก็ไม่มีสารอาหารให้กับพืช
เทคนิคการเลือกซื้อปุ๋ยชีวภาพ
- ผ่านมาตรฐานการรับรองจากกรมวิชาการเกษตรหรือไม่
- เราต้องมีความชัดเจนในการนำไปใช้ เช่นเราต้องรู้ว่าปุ๋ยชีวภาพชนิดนี้เมื่อเราใช้แล้วเราจะได้ประโยชน์อย่างไร เช่นเราเลือกใช้ปุ๋ยชีวภาพในกลุ่มที่ช่วยย่อยสลายฟอสเฟตให้อยู่ในรูปที่เป็นประโยชน์ เพราะว่าในพื้นที่เพราะปลูกของเรามีสารฟอสเฟตหรือแร่หินฟอสเฟตอยู่ในปริมาณมากแต่อยู่ในรูปที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อพืช ดังนั้นเราจึงเลือกใช้ปุ๋ยอินทรย์ชีวภาพในกลู่มที่สามารถย่อยสลายแร่ฟอสเฟตเหล่านั้นใหอยู่ในรูปที่พืชนำไปใช้ได้ แบบนี้เรียกว่าชัดเจนในการนำไปใช้ครับ
อย่างไรก็ตามการใช้ปุ๋ยชีวภาพอาจได้ผลไม่ชัดเจนเท่ากับการใช้ปุ๋ยเคมีหรือปุ๋ยอินทรีย์แต่ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งซึ่งถ้าเรามีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ก็สามารถนำมาประยุกต์ใช้ร่วมกับการใช้ปุ๋ยอื่นๆได้ครับจะเป็นการเสริมประสิทธิภาพซึ่งกันและกัน
